Yaşadıklarınla Düşünür Düşündüklerinle Yaşarsın

En sevdiğim üç kavram: Başa sevgiyi koyuyorum, sonra adalet ve üçüncüsü bilgi, en sevmediğim üç kavram: Başa nefreti koyuyorum, sonra zorbalık ve üçüncüsü cehalet. İlk üç kavram birbirleri ile son üç kavram da birbirleri ile ilintilidir. Şöyle ki ilk kavramlar iyi kavramının türevleridir, son kavramlar kötü kavramının türevleridir. Tüm kavramların anası iyi ya da kötü kavramlarıdır. Kavram maddiyatın stokudur, yani dünya nimetlerinden arta kalandır. İnsan kavramlarla yönünü bulur, örnek vermek gerekirse malını paylaşan insan cömerttir, iyi olduğundan değer verilir ona ve insanlar onun sözünü dinlerler. Malını gizleyen ise cimridir ve belki de hırsızdır, kötü olduğundan ondan uzak durulur ve kimse de onun sözüne güvenmez. Görüldüğü gibi cömert ve cimri kavramları dünya maddiyatı ile doğrudan ilintilidir, biri iyi kavramının kategorisinde diğeri kötü kavramının kategorisindedir. İyi ile kötü kavramını da var eden Mevla’dır, o kullarını bu iki kavramla sınar.