Vekaletsiz Işgörme Ümmühan Kaya

Borçlar Hukukunda çok az kurum “Vekâletsiz İşgörme” kadar tartışmalıdır ve hâlâ da tartışılmaya muhtaçtır. Mukayeseli hukuk araştırmaları göstermektedir ki, Kanun koyucular bu kurumun hangi teorik zemin üzerinde düzenlenmesi gerektiği konusunda hem fikir değillerdir. Borç ilişkisinin kaynaklarından biri olan vekâletsiz işgörme kurumu, kanuna ya da sözleşmeye dayanan herhangi bir hukuki ilişki bulunmayan işgören ve işsahibi arasında başkası yararına üstlenilen işgörmelerin karşılıksız kalamayacağı esasına dayanan ve işgörenin işgörmeden önceki durumunu muhafaza etmesini amaçlayan, eksik iki tarafa borç yükleyen bir borç ilişkisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Roma hukukuna dayanan söz konusu kurum, dogmatik temelinin ve unsurlarının karmaşıklığı sebebiyle birçok tartışmayı içermektedir. Bilhassa Türk-İsviçre Borçlar hukukundaki düzenlemelerin ayrıntıya inmeden genel nitelikli olması hangi hükümlerin hangi vekâletsiz işgörme türüne uygulanacağına ilişkin görüş farklılıklarının kaynağını oluşturmaktadır.

Tez danışmanlığını yürüttüğüm Araştırma Görevlisi Dr. Ümmühan Kaya, son derece karmaşık bir yapıya sahip ve farklı hukuki kurumlarla arasındaki sınırların oldukça silik olduğu vekâletsiz işgörme kurumunu, tutarlı bir bütünlük içinde ele almayı başarmıştır. Söz konusu kurumun oldukça tartışmalı olan dogmatik temelinden yola çıkarak unsurlarını belirlemiş ve böylece vekâletsiz işgörmenin ayırt edici özelliklerini ve diğer kurumlardan farklarını başarılı bir şekilde ortaya koyabilmiştir. İsviçre, Alman ve Türk öğretisinin mukayeseli olarak ele alındığı, yargı kararlarıyla zenginleştirilmiş elinizdeki bu eser, vekâletsiz işgörme kurumuna ait düşünceleri berraklaştırmakta; kurumu, makul gerekçelerle tutarlı bir zemine oturtmaktadır.

Eserde ele alınan acil tıbbi müdahaleler, vekâletsiz işgörme kurumunun özel uygulama alanlarından birini oluşturmaktadır. Oldukça güncel olan bu konuya vekâletsiz işgörme kurumuna bütüncül bir bakıştan sonra yer verilmesi çalışmayı ilgi çekici hale getirmektedir. Olay örnekleri ve yargı kararları ile araştırmacıların dikkatini çekecek bu eserin faydalı olmasını diliyorum.

(Tanıtım Bülteninden)