Türkiye Gastronomi Coğrafyası Mehmet Sarıışık

Gastronomi rotaları, yöresel lezzetlerin gelecek nesillere ulaştırılmasında, gastronimi değerlerinin modern olarak pazarlanmasında, rekabet gücünün artırılmasında ve destinasyonlara ait kültürel ürünlerin tanınırlığının artmasında oldukça önemlidir. Türkiye’deki turizm rotaları mercek altına alındığında gastronominin genellikle kültür rotaları içine dahil edildiği dikkat çeker. Dünyadaki örnekler incelendiğinde kültürel boyutun dışına taşan gastronomi rotası anlayışı söz konusudur. Bununla birlikte farklı gastronomi rotalarının oluşturulması turizmin geliştirilmesi açısından önemli bir konudur. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda Türk mutfağı yedi coğrafi bölge üzerinden aktarılmıştır. Bu eserde Türk mutfak kültürü Türkiye coğrafi haritasından ayrı olarak değerlendirilmiş, şehirlerin mutfak kültürleri arasındaki benzerlik ve farklılıklar belirlenerek yeni bir gastronomi coğrafyası ortaya çıkarılmıştır. Çalışmanın desenini mutfaklarda sık kullanılan malzemeler ve bu malzemeler ile hazırlanan yemekler oluşturmaktadır. Şehirlerin benzerlik ve farklılıklarına göre Türkiye gastronomi haritası çizilmiştir. Bu doğrultuda Türkiye sınırları içerisinde bulunan 81 şehrin mutfak kültürü derinlemesine incelenmiş, yapılan yemeklerin türleri ve üretiminde kullanılan malzemeler içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışmanın sonucunda 12 yeni gastronomi bölgesi tespit edilmiştir. Bu bölgelerin turizmde gastronomi rotalarının oluşturulması konusunda bir rehber niteliği taşıyacağı düşünülmektedir. Ortaya çıkan gastronomi coğrafyası ile bölgelerdeki gastronomi ürünlerinin çeşitliliğinin vurgulanması turizm talebinde artışa ve şehirlerde farkedilmemiş ve/veya geri planda kalmış ürünlerin keşfedilmesini sağlayabilecektir.