Türk Dünyası’nın Ortak Kültür Tarihinde Aile Ve Kadın Abdülkadir Yuvalı,Hikmet Demirci

Türklerin aileler/boylar vasıtasıyla günümüzde büyük bir coğrafyaya yayıldığı gerçeği yapılan araştırmalar neticesinde kabul görmektedir. En kadim kültür birikimlerinden birini teşkil eden Türk medeniyeti, bünyesinde barındırdığı tarihî ve kültürel hafızayı ana yurdundan çok uzaklara taşımaya ve bunu yaparken özgünlüğünü korumaya devam etmiştir. Dünyanın dört bir yanında yaşayan Türkler, gelenekleri, görenekleri ve kültürel özellikleriyle birbirine benzemekte, ortak kültür noktalarında birleşmektedirler. Ortaklaşan kültürel dinamiklerin belirlenmesi konusunda aile, önemli bir kültürel mekân görevi görür. Prof. Dr. Abdülkadir Yuvalı ve Dr. Hikmet Demirci’nin birlikte kaleme aldıkları Türk Dünyası’nın Ortak Kültür Tarihinde Aile ve Kadın başlıklı çalışmada, İslamiyet öncesi dönemde kadın ve ailenin durumu, Türklerin devletleşmesinde ailenin yeri ve kadının konumu, Türk ailesinin anaerkil mi yoksa ataerkil mi olduğu, Türk Dünyası’nda aile ve akrabalık terimleri gibi ana temalara değiniliyor. Kadim Türk topluluklarının günümüz Türklerine bıraktığı kültürel aile mirası ve kodları kronolojik olarak incelendiğinde, Türk ailesinde kadınının yeri daha net ortaya çıkacaktır. Çalışma, beş ana bölümden oluşuyor. Birinci bölüm, İslamiyet öncesi dönemde Türk ailesi ve kadını başlığını taşıyor. Bu bölümde, aile nedir, aile kurumunun genel özellikleri nelerdir, İslamiyet öncesi dönemde kurulan (Büyük Hun İmparatorluğu, Göktürkler, Uygurlar, Kırgızlar, Türgişler, Karluklar ve Oğuz Yabgu Devleti; Karadeniz’in Kuzeyindeki Türkler, Avrupa Hunları, Avarlar, Hazarlar, Peçenekler, Uzlar, Sabarlar, Kuman-Kıpçaklar ve Bulgarlar) Türk devletlerinde aile ve kadın hangi özellikleriyle öne çıkmıştır, Türk topluluklarında tarihi süreçte kullanılan aile ve kadın terminolojisi nelerden oluşmuştur, Türk ailesine dair ana tartışma konuları nelerdir gibi araştırmanın genel çerçevesini belirleyen sorulara cevap veriliyor. Çalışmanın ikinci bölümünde, Türk Dünyası’nda aile ve kadın başlığıyla sözlü kaynaklarda, mitlerde, destanlarda, halk hikâyelerinde, masallarda, atasözlerinde yer alan aile ve kadına dair kullanımlar değerlendiriliyor. Üçüncü bölümde, Türk Dünyası’nda aile fertleri hakkında bilgiler verilirken dördüncü bölümde, Türk Dünyası’nın ortak kültüründe evlenme ve evliliklere dair gelenekler noktasında ortak değer ve anlayışlar inceleniyor. Beşinci bölümde ise Türk topluluklarında aile-toplum ilişkisi ve ailenin topluma karşı sorumlulukları ele alınıyor.