Toplumsal Eylemin Yapısı 1 Talcott Parsons

Elinizdeki kitap, Amerikalı sosyolog Talcott Parsons’ın Avrupa düşüncesinde toplumsal eylem teorisi etrafında yaşanan dönüşümü ele aldığı Toplumsal Eylemin Yapısı adlı eserinin ikinci cildini oluşturmaktadır. Parsons, bu dönüşümde büyük rol oynadığını düşündüğü Marshall, Pareto, Durkheim ve Weber gibi dört Avrupalı düşünürün, farklı kavramsal şemalar ve farklı yöntemler kullanmalarına ve birbirinden çok farklı ilgi alanlarına sahip olmalarına rağmen ortak bir “toplumsal eylem teorisi” inşa ettikleri kanaatindedir. Bu eserde kendi tabiriyle “çalılıkları temizleyerek” bu ortak teorik şemayı ana hatlarıyla belirginleştirmeyi hedeflemiştir. Bu amaçla, eserin ikinci cildinde Weber’in ortaya koyduğu teorik şema çerçevesinde “idealist gelenekten” hareketle “iradeci eylem teorisinin” ortaya çıkış sürecini açıklamaya çalışmıştır.

“Toplumsal Eylemin Yapısı toplumsal olayların bilimsel analizinde büyük bir devrim ortaya çıkaran ve birbiriyle çakışan bir teorik gelişme sürecini tahlil etmiştir. Bu çalışmada ele alınan üç büyük yazar (Pareto, Durkheim ve Weber) kesinlikle münferit olarak değil bu gelişmenin “sosyolojik” tarafına katkı veren teorisyenler olarak değerlendirilebilir ve geçen on yılın bakış açısı onların bu akım içerisindeki zirve noktalar olarak önemini azaltmaz. Esasen burada sadece üç zirve değil bütünüyle yüksek bir alan söz konusudur, ancak bu üç zirve o yüksek alanda diğerlerinden çok daha yukarıda belirmektedir.”

- Talcott Parsons (İkinci Baskıya Önsöz)