Tefsir Terimbilimi’ne Alternatif Bir Alan;Ta‘rîfât, Hudûd Ve Mustalahât Kitâbiyâtıta‘rîfât, Hudûd Ve Mustalahât Kitâbiyâtı Zakir Demir

İslam ulemâsı, dini ilimlerdeki her bir alana dair özel bir literatürün oluşmasına binaen alanlarla ilgili terimleri tanımlama veaçıklama gayreti içerisine girerek ta‘rîfat, hudûd ve mustalahât türü eserler vücuda getirmişlerdir. Bunlardan bir kısmı genelnitelikli bir kısmı ise özel nitelikli, tek bir ‘ilmî saha ile sınırlıdır. Sözgelimi Seyyid Şerif el-Cürcânî'nin et-Ta‘rîfât'ı genel nitelikliiken Kalkandelenli Fakîrî'nin Risale-i Ta‘rîfât'ı tek bir bilim dalı ile ilişkilidir. Elinizdeki çalışmada, tefsir terimbilime alternatif biralan olarak ortaya konulan ta‘rîfât, hudûd ve mustalahât geleneği içerisinde Câbir b. Hayyân'ın Kitâbu'l-Hudûd'u, Muhammedb. Ahmed el-Hârezmî'nin Mefâtihu'l-‘ulûm'u, İbn Fûrek'in el-Hudûd fî'l-usûl'u, Seyyid Şerif el-Cürcânî'nin et-Ta‘rîfât'ı,Kemalpaşazâde'nin et-Ta‘rîfât ve'l-ıstılâhât'ı, Zeynüddîn ‘Abdurrauf elMünâvî'nin et-Tevkîf ‘alâ mühimmâti't-te‘ârîf'ı, Ebü'lBekâel-Kefevî'nin el-Külliyât'ı ve Muhammed b. A‘lâ et-Tehânevî'nin Keşşâfu ıstılâhâti'l-fünûn'u olmak üzere sekiz eserderinlemesine incelenmiştir. Söz konusu eserler içerisinde Tefsir terimbilimin aslî, müşterek aslî ve tâlî/fer‘î terimlerinden olmaküzere toplamda otuz beş terim ele alınmıştır.