Tarih Felsefesi Mustafa Öztürk

Bütün bilimlerin muhtaç olduğu gibi, tarih de felsefeyemuhtaçtır. Çünkü felsefenin esası akıldır, hürdüşüncedir. Bu itibarla felsefe, haklı olarak bütünbilimlerin anasıdır, bilimsel gelişmenin ve ilerlemenintemelidir. Zira felsefe, aklı sınırlandıran herşeyi reddeder, bunun içindir ki Tanrı-tabiat, insankâinatilişkisinde daima ilerleme sağlanmıştır. Aksihalde ilerlemenin olması mümkün değildir. Bu alandayirmi yıllık düşünce ve tespitlerimizi yaptığımızbu mütevazî çalışmada, tarihin anlamı, unsurları,fert ve cemiyet hayatındaki yeri ve önemi üzerindedurulmuştur. Mevcut tarih bilgisinden hareketle,tarihin umumî kanunlarını tespit ve tahlile çalıştık.Tarihi meydana getiren umumî kanunların toplumlararasında oluşturduğu toplumsal müşterekleri,ortak hayat tarzı, yönetim biçimi, iktisadî ve siyasîilişkileri ve bunlardaki değişimi tartıştık. Kısacatarihi anlamaya ve ondan nasıl faydalanılacağınıtespite çalıştık. Nihayet geçmişin umumî kanunlarınıve toplumsal müştereklerini tespit ettiktensonra geleceğe yönelik nispî (oransal) tekliflerdebulunduk. Çünkü geçmişin bilinmesi, geleceğin denispeten bilinmesi demektir.