Sırbistan'da Bir Aile Trajedisi Ayşe Özkan

"Aşk imiş her ne var alemde / İlm bir kıyl ü kal imiş ancak"
Fuzuli'nin meşhur beytine nazire olarak ve onu haksız çıkarırcasına aşkı ve ilmi buluşturduğum bu eser, temelinde aşk üzerinden siyasal iktidar mücadelesine belgelerle tanıklık etmektedir. İnsana dair hiçbir duygunun yabancısı olunamayan bu hayatta dünyada kral da kraliçe de olunsa aşkı, nefreti, hüznü, acıyı, tutkuyu, ihtirası benzer tezahürlerle gözlemlemek mümkündür. Dolayısıyla 1878'de Osmanlı Devleti'nden bağımsız olan ve 1882'de kraliyet ilan edilen Sırbistan'da siyasi gelişmeler, Kral Milan Obrenoviç ve eşi Kraliçe Nataliya Obrenoviç'in fırtınalı ilişkileri ile birbirine paralel ilerlemiştir.
Bu eser Kral Milan ve Kraliçe Nataliya'nın fırtınalı ilişkilerine ışık tutarken, oğulları Aleksandar Obrenoviç ve onun eşi Draga Maşin'e de yer vermektedir. Aşkla başlayan evliliğin hangi sebeplerle çatırdayıp yıkıldığı, eşlerin birbirlerine karşı tavırları ve sorumlulukları, onların karakteristik özellikleriyle açıklanmaya çalışılmıştır. Kral Milan ve Kraliçe Nataliya'nın mektupları olayları anlama/anlamlandırmada ve onların karakterlerini ortaya koymada çok açıklayıcı olmuştur. Kral Aleksandar Obrenoviç'in anne-baba çatışması arasında geçen hazin hayatı, Draga Maşin ile yaptığı bahtsız evlilik ve birlikte öldürülmeleri de bu eserin konuları arasındadır.