Şeyh Süleyman Er-Raşid'in Hac Yolculuğu Mele Hesen El-Hemzevi El-Fakiri

Bir hac yolculuğunu anlatan elinizdeki bu kitapçık, 
aslında tarihî bir belge hükmündedir. Osmanlı Devleti 
hükümranlığı döneminde yaşayan insanların dinî, 
ictimai, hukukî, iktisadî vs. yönlerini az da olsa vuzuha 
kavuşturan bir belgedir. Tarihin sustuğu yerde bu gibi 
seyahatnameler konuştuğu için önemlidir.
Bu seyahatname, aynı zamanda Osmanlı Devleti 
hâkimiyeti altında bulunan kara ve deniz sahalarındaki 
güven ve istikrarın mevcudiyetini ispatlamaktadır. 
Siirt-Tillo’dan çıkıp kara yoluyla ve hayvan sırtında 
Erzurum’a, oradan da Trabzon’a kadar gitmeleri 
gerçekten kayda değer bir yolculuktur. Trabzon’dan 
deniz yoluyla İstanbul’a, oradan yine deniz yoluyla 
Mısır’a, oradan da tekrar deniz yoluyla Suudi Arabistan’a 
kadar güven içinde gitmeleri, Osmanlılarda bulunan 
İslam Halifeliğinin önemini ortaya koymaktadır. 
Bundan daha önemlisi gidiş ve gelişlerde, başta 
Müslümanlar olmak üzere, farklı inançlara bağlı olan 
Gayrı Müslimler tarafından da karşılanmaları, hatta 
misafir edilmeleri, o dönemin müsamahakârlığına çok 
güzel ve etkileyici bir misaldir.