Rızanın Ceza Hukuku Sorumluluğu Üzerindeki Etkisi Oğuz Erdoğan

Rıza, 765 sayılı eski TCK'nın aksine 5237 sayılı TCK'da hukuka uygunluk nedeni olarak düzenlenmiştir. Ayrıca hem doktrinde hem de yargı kararlarında hukuka uygunluk nedeni olarak kabul edilmiştir. Bunun yanı sıra, 5237 sayılı TCK'da rızaya suç tanımlarında yer verilmiştir. Hukuka uygunluk nedeni olarak düzenlenmesine rağmen rıza ile ilgili suç tanımlarında ayrıca geçen ifadelerin icra ettiği fonksiyon tartışmalara neden olmuştur.

Doktrinde rıza, genel olarak suçun unsurlarından olan maddi unsur ve hukuka aykırılık unsuru kapsamında ele alınmaktadır. Ancak rızanın ceza hukuku sorumluluğuna etkisi, bu iki unsurla sınırlandırılamayacak kadar geniştir. Bunların dışında, rızanın ceza sorumluluğuna etki ettiği birçok nokta vardır. Bu gibi durumlar, rıza geçersiz olduğunda ortaya çıkmaktadır. Geçersiz dahi olsa rıza, ceza sorumluluğunun belirlenmesinde rol oynamaktadır.

Çalışmada, rızanın ceza hukuku sorumluluğu üzerindeki etkisi, doktrinde yapılan tartışmalar, yargı kararları ve karşılaştırmalı hukuktaki hususlar göz önüne alınarak tartışılmıştır. Bu kapsamda doktrinde yapılan tartışmaların doğru bir şekilde resmini çekmek ve bu konuda 5237 sayılı TCK'nın benimsediği teorik konsept de dikkate alınarak, yapılan tartışmalara katkı sağlamak amaçlanmıştır.

Kitabın son bölümünde, bu tartışmalarla bağlantılı olarak güncelliğini koruyan; ötanazi, talep üzerine öldürme, tıbbi müdahaleler, organ ve doku nakli, kürtaj, zorunlu aşı, açlık grevi, ölüm orucu, cinsel dokunulmazlık gibi konular rıza ile bağlantılı olarak ele alınmıştır.

Konu Başlıkları
Ceza Hukukunda Rıza
Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Rıza
Maddi Unsur Olarak Rıza
Bazı Suç Tipleri ve Rızanın Fonksiyonu