Osmanlı Urfası’nda Müslüman Kadın (1845-1915) - Serkan Şener

Toplumların geleneksel ve değişen sosyal yapısındaki dönüşümleri etkileyen ve etkilenen özneler olarak kadınlar, en az erkekler kadar önemli bir konumdadır. Tarih yazımında sürekli erkeğe yapılan vurgular, 1980’li yıllarda ivme kazanan akademik çalışmalarla kadına da yer vermeye başlamıştır. Bu çalışmalar, kadınların tarihini araştırmanın haklılığını göstermektedir. Kadınların tarihinde Osmanlı tarihi özelinde de artık harem kadınından başka taşranın kentli ve kırsal kadınları da araştırmacıların indekslerinde yer almaya başlamıştır. Dahası, bu kitap çalışmasında olduğu gibi sadece kadın konusunu ele alan çalışmalar da gün geçtikte artmaktadır. Bu çalışmada son dönem Osmanlı İmparatorluğu’nda bir taşra kenti olan Urfa’da özellikle Müslüman kadın; yaşantısı, sosyo-ekonomik statüsü ve mahrem sınırları ölçüsünde incelenmektedir. Urfa kadınının toplumsal hayattaki sınırlarını anlamak bu çalışmanın ana amaçlarındandır. Bu sebeple şehrin kadınlara bakan yönüyle sosyal, ekonomik ve mekânsal yönü mercek altına alınmıştır. Böylece dönemin kadı sicilleri üzerinden elde edilen verileri mekân-insan ilişkisi düzleminde kadın perspektifinden açıklamak mümkün olmuştur.