Ortalama Hız Tespit Sistemleri Banihan Günay

Ortalama Hız Tespit Sistemleri

ÖNSÖZ

Trafikte yüksek hız problemine karşı son yılara kadar en yaygın denetim sistemi, polis radarıyla anlık hız tespitleri olmuştur. Ancak bu yöntemle sadece radarın bulunduğu nokta ve civarında kısmi bir iyileşme olmakta, uzun mesafeler boyunca etkili olunamamaktadır. Eğer sürücü, polisin radar kontrol yerini biliyorsa, o noktaya yaklaştığında hızını düşürüp cezadan kurtulabilmektedir. Hatta bu noktaları sürücüye haber veren elektronik cihazlar bile mevcuttur. Bir başka dezavantaj da, büyük miktarda polis sayısına, zamanına ve kaynaklarına ihtiyaç duyulmasıdır. Bu sorunların üstesinden gelebilmek için son yıllarda otomatik plaka okuyan teknolojiler kullanarak Ortalama Hız Tespiti (OHT) uygulamaları birçok gelişmiş ülkede ve özellikle de büyük şehirlerde yaygınlaşmaktadır.

Ancak OHT sistemlerinin kalibrasyonu/doğrulanması amaçlı ve akademik kabul görmüş bir standart henüz tam oturmamış olmakla birlikte, TSE, Emniyet Genel Müdürlüğü şartnameleri ve TÜBİTAK raporlarında konu ile ilgili çalışmalar mevcuttur. Literatürde de akademik bir yaklaşım yeni yeni oluşmaya başlamıştır ve buna ciddi anlamda ihtiyaç vardır.

Elinizdeki bu eser tam da bu noktada literatürdeki boşluğu doldurmak için hazırlanmış, doğrulamayı yapacak TSE mühendisleri, akademisyen ya da bilirkişilerin kullanacağı bir el kitabı olma özelliğine sahiptir. Kitabın ayrıca;

1- Lisansüstü öğretim kurumları (İnşaat, Endüstri, Bilgisayar, Elektrik/Elektronik, Ulaştırma Mühendislikleri ve Şehir ve Bölge Planlama bölümleri),

2- Belediyeler,

3- Ulaşım kuruluşları,

4- Jandarma ve polis,

5- Müfettişler gibi hedef kitleleri de vardır.

Bu kitapta kalibrasyon yerine doğrulama kelimesi tercih edilecektir. Çünkü Ortalama Hız İhlal Tespit Sistemlerinde, anlık hız ölçen radar cihazlarındakinin aksine, kurulu bir sistemin doğruluğu kontrol edilmektedir. Kitapta kullanılan ama Türkçemizde daha tam oturmamış ya da birden fazla karşılığı olan teknik kelime ve terimlerin İngilizceleri geçtiği sayfanın altında dipnot olarak verilecektir.

Bölüm 5 ila Bölüm 9'da verilen bazı bilgiler bir dergi makalemizden (Günay&Akgöl, 2020) alınmış olup burada biraz daha genişletilerek tekrar sunulmuştur.

Her ne kadar kitabın başlığına yansıtmasak da, Ortalama Hız Tespit Sistemlerine ilaveten, kitapta ayrıca Emniyet Şeridi İhlal Tespit Sistemleri de kısaca incelenmiştir (Bölüm 10). Çünkü Emniyet Şeridi İhlal Tespit Sistemlerinde de araçların ortalama hızlarının bilinmesi gerekmektedir.