Mikdat Ile Miyase Ve Mikdatın Talkan Cengi Hikayeleri

Eser Hakkında Tanıtım: 
Hazreti Muhammed’in sahabelerinden olan Mikdâd b. Amr ile ilgili Türk kültür ortamında üretilen hikâyeler, “dinî-menkıbevi” ve “tarihî-menkıbevi” bir nitelik taşımaktadır.  
Mikdat adına üretilen hikâyelerin çekirdeğini oluşturan “alp tipi kadın ile evlenme” ve “alp tipi kadının eş seçimi” motifleri Türk destanlarından özellikle Kam Püre’nin Oğlu Bamsı Beyrek destanında canlı bir şekilde takdim edilmektedir.  
Mikdat’ın yaşamının iki evresine denk düşen, benzer serüvenlerle yüklü cenkleri ve  alp tipi kadın kahramanlarla evliliklerinin işlendiği söz konusu hikâyeler; Mikdat ile Miyase ve Mikdat’ın Talkan Cengi adıyla bu çalışmada ele alınmıştır. Mikdat adına üretilen hikâyelerden Mikdat ile Miyase’nin mensur örnekleri ve Mikdat’ın Talkan Cengi ilk defa bu çalışmada bilim dünyasının dikkatine sunularak incelenmiştir. 
Anadolu Türklüğünün Cenkname, Battalname gibi Türk destan verimlerinin olay örgüleriyle benzerlik gösteren her iki hikâye; bütüncül Türk epik destan geleneğinin Oğuzname çevresinde geliştirilerek nihai şekillerini almıştır.  
Mikdat ile Miyase ve Mikdat’ın Talkan Cengi Hikâyeleri başlığını taşıyan bu çalışma, “Giriş” ve üç bölüm olarak düzenlenmiştir.  
“Giriş”te Mikdâd b. Amr tanıtıldıktan sonra Mersin ve Hatay çevresinde kendisine atfedilen makamlar etrafında teşekkül eden inanış ve pratikler, ilgili çalışmalardan yararlanılarak örneklendirilmiştir. Araştırmacılar tarafından aynı yöreden ve Erzurum’da Behçet Mahir’den derlenen anlatmalar da bu bölümde sunulmuştur. 
“Birinci Bölüm”de hikâyelerin kaynağı ve türü meselesi üzerinde durulmuş, hikâyeler tanıtılarak hikâyelerin gelenek içindeki yerleri gösterilmiş, geniş özetleri verilmiştir.
“İnceleme” başlığını taşıyan “İkinci Bölüm”de hikâyelerin hem motif sıraları oluşturulmuş hem de Motif-Index’teki yerlerine göre evrensel motifleri tespit edilmiştir. Türk anlatı geleneğine mahsus motifler Motif-Index’te motiflerin simgelendiği harflerin başına getirilen “(T)” kısaltmasıyla gösterilmiştir. Bölümün sonunda hikâyelerdeki sosyal yapılar ve halk kültürü unsurları değerlendirilmiştir.  
“İnceleme” bölümünde Mikdat ile Miyase hikâyesinin el yazması varyantı “(Y)”, taş baskı varyantı “(T)” şeklinde kısaltılmıştır. 
Çalışmanın “Üçüncü Bölüm”ünde Mikdat ile Miyase hikâyesinin el yazması ve taş baskı metinleriyle Mikdat’ın Talkan Cengi hikâyesinin el yazması metni yeni harflere aktarılarak yayımlanmıştır. 
Metinler latinize edilirken metin dokusuna ve bağlamına aykırı olmamak kaydıyla çeşitli düzeltmeler yapılmıştır. Metin içinde ses, ek, sözcük ve ifade olmak üzere metni oluşturan bütün yapısal unsurlar düzeyinde eklemeler ya da çıkarmalarla metnin daha iyi anlaşılması amaçlanmıştır. Talkan Cengi metninde belirtme [+i] ve yönelme [+e] eklerinin, bulunma [+de] ve ayrılma [+den] eklerinin kimi zaman birbirinin yerine kullanıldığı görülmüştür. Metinde bu türden kullanımlar düzeltilerek okunmuştur. Ek kullanılması gereken yerlerde gerekli eklemeler, kullanılmaması gereken yerlerde ise çıkarmalar yapılmıştır. Metinde geçen kişi ve yer adlarının metindeki yanlış yazımları varsa bunlar doğru biçimleriyle yazılmıştır. Metinlerin fiziksel hataları ve gerekli görülen birtakım açıklamalar dipnotlarda belirtilmiştir. Talkan Cengi metninin harekesiz olması, yazımında yer yer standartların olmaması gibi durumlardan dolayı aynı ek, sözcük ya da ifadenin standart biçimde okunmasına gayret edilmiş, müstensihin farklı tercihleri bazen de göz ardı edilmeksizin olduğu gibi okunmuştur. 
 “Sonuç” başlığı altında bu çalışmadan hareketle “dinî-menkıbevi” 
ve “tarihî-menkıbevi” nitelikli hikâyeler ile ilgili bir tartışma alanı açılmış,
Mikdat adına Türk kültür ortamında üretilen hikâyeler üzerinde değerlendirmeler yapılarak konuyla ilgili öneriler sunulmuştur.  
Çalışma; “Sözlük”, “Kaynakça”, “Dizin” ve “Tıpkıbasım” eklemeleriyle sonlandırılmıştır.