Matematik Felsefesi Müjdat Takıcak

Antik Yunan döneminde doğanın sırlarının peşine düşen filozofların bazıları için matematik yegâne rehber olarak görülmüştür. Thales, Pythagoras ve Platon gibi filozoflar evreni anlamlandırmada matematiği kullanmışlardır. “Matematiğin doğası nedir? Matematiğin nesnesi nedir? Matematiksel bilgi nedir? Matematiğin varlığa gelişinde insanın rolü nedir? Matematiğin diğer bilimlerle var olan kuvvetli ilişkisinin nedeni nedir?” gibi sorgulamalar Antik Yunan dönemi matematik felsefesinin ilgi alanını oluşturmaktadır.

17. yüzyılda Newton ve Leibniz’in eş zamanlı geliştirdikleri integral hesap matematiğe inanılmaz bir hareket kabiliyeti sağlamıştır. Fakat matematiğin mevcut yapısıyla yeterince uyuşmayan bu yeni yöntem tarihte ilk defa matematiği, özellikle İngiliz filozoflardan Hume, Berkeley ve Lock’un eleştirileri ile karşı karşıya bırakmıştır. Daha integral hesabın matematikte yarattığı tartışmanın ateşi sönmeden 18. yüzyılın son çeyreği ile beraber ortaya çıkacak olan Euclid-dışı geometriler matematiği iyiden iyiye bunalıma sürüklemiştir.

Matematiğin mevcut yapısı artık kendisini taşıyamaz hale gelmiş ve yeniden kurgulanma ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Antik Yunan döneminde matematiğin ontolojisi ve epistemolojisi ile ilgilenen matematik felsefesinin yeni bir uğraş alanı doğmuştur: Matematiği yeniden temellendirmek.

Bu kitap Antik Yunan döneminden, 20. yüzyıla kadar matematik felsefesinde yer alan tartışmalarda okuyucuya rehberlik etmeyi hedeflemektedir. Faydalı olması dileğiyle…