Kiraze Solmaz Kamuran

"Kirâze" 1492 yılında İspanya'dan kovulan binlerce Sefarad Yahudisi'nin çileli yaşam mücadelesinden yüzyıllık bir kesit sunuyor. Bu insanların kimi Hollanda'ya kimi Kuzey Afrika'ya kimi de II. Bayezid'in daveti üzerine Osmanlı topraklarına ulaşabilmenin peşindeydiler. Çoğu daha yola çıkmadan Engizisyon'un acımasız elleriyle ya da yollarda sefalet içinde yok olup gitti.
Esther Kira'da (diğer adıyla Kirâze) ağır zulümlerden geçip İstanbul'a varabilmiş bir Sefarad Yahudisi'nin kızıydı. Kısa zamanda hırsı zekâsı ve cazibesiyle Osmanlı sarayını derinden etkileyen Yahudilerin en önünde yer almayı başardı. Önce Hürrem Sultan'ın yakın ilgisini kazandı daha sonra Safiye Sultan'ın akıl hocası sırdaşı oldu. İktidar zenginlik ve gücün ne anlama geldiğini biliyordu çünkü. Ama 88 yaşındayken patlayan bir sipahi isyanı her şeyin sonu oldu.
Bu roman Sefarad Yahudileri'nin yaşadıklarına ışık tutarken o dönemde Osmanlı ve Avrupa saraylarının dinsel siyasal ve toplumsal hayatı nasıl etkileyip kontrol ettiğini sergiliyor ve okuru derinden sarsan muhteşem bir resim çiziyor.
Neler yok ki bu resimde: Sultanların ve kralların gerçek yüzleri... Batı-Doğu Müslüman-Hıristiyan çekişmeleri ölümcül entrikalar...İsyanlar ayaklanmalar yangınlar ve 1509 büyük İstanbul depremi... Lalalar cariyeler odalıklar... Aşk seks ensest... Ve yönetilenlerin tüyler ürperten kaderleri...
"Kirâze" bu konuda bir Türk yazarın kaleminden çıkmış ilk roman...