Iskendername Genceli Nizami

Azerbaycanlı büyük şair Nizamî-yi Gencevî, destansı şiir türünü zirveye taşımasının yanında, manzum aşk hikâyelerinin en büyük üstadı unvanıyla anılmış ve edebiyatta “hamse” türünün kurucusu olmuştur. Başta Azerbaycan, Anadolu, İran, Hindistan olmak üzere çok geniş bir coğrafyada bu büyük söz ustasının eserleri elden ele dolaşmış, geniş kitlelerce okunmuş ve büyük şairler tarafından örnek alınarak eserlerine çok sayıda nazireler yazılmıştır.

Nizamî’nin en son kaleme aldığı, ustalık dönemi eseri İskendernâme, “Şerefnâme” ve “İkbâlnâme” başlıklı iki bölümden ve toplam 10.516 beyitten oluşmaktadır. İskender’in hayat hikâyesinin ayrıntılarıyla aktarıldığı bu eserde; tarihî, kültürel, edebî, mitolojik birçok unsur bir arada işlenmiştir. Nizamî’nin, İskender’i üç temel özelliğiyle “hükümdarlığı”, “bilgeliği” ve “peygamberliği”yle öne çıkarması dikkat çekicidir.

Özgün dilinden tam metin olarak Prof. Dr. Nimet Yıldırım’ın çevirisiyle Türkçeye aktarılan eserin başında Nizamî’nin hayatı ve eserleriyle ilgili bir inceleme verilmiş ve eserin sonuna bazı tarihi şahsiyetler, kavramlarla ilgili bir sözlükçe eklenmiştir.