Hükümet Sistemleri Politiği Salih Iskender

Çalışma, toplamda dört bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde kuvvetler ayrığı teorisi ile hükümet sistemleri ele alınmıştır. Bu kapsamda ilgili teorinin tanımı, düşünsel temelleri (öncü isimleri), uygulamaya yansımaları, günümüzdeki durumu ve yöneltilen eleştiriler açıklanmıştır. Ardından kuvvetlerin birliğine ve ayrılığına dayanan hükümet sistemlerine yer verilmiş ve özellikle günümüzde yaygın olarak kullanılan ve demokratik olarak kabul edilen başkanlık, parlamenter ve yarıbaşkanlık hükümet sistemleri ayrıntılı olarak incelenmiştir. Ayrıca bu bölümde, sözü edilen hükümet sistemleri ile özdeşleşen ülke örneklerine yer verilmiştir.

Çalışmanın ikinci bölümünde ise Türkiye’nin hükümet sistemi ele alınmıştır. Bu çerçevede, tarihsel süreç içinde ülkenin uygulamış olduğu hükümet sistemleri incelenmiş ve cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin kabul edilmesi sürecinde anayasada yapılan değişiklikler, yaşanan tartışmalar, sistemin özellikleri, avantaj ve dezavantajları, getirilen öneriler, yöneltilen eleştiriler incelenmiştir. Ardından getirilen yeni sistem kapsamında yasama, yürütme ve yargının özelliklerine ve işleyişine ilişkin bilgilere yer verilmiştir.

Çalışmanın üçüncü bölümünde ise Rusya’nın hükümet sistemi ele alınmıştır. Bu bölümde Rusya’nın geçmişten günümüze kadar uygulamış olduğu hükümet sistemleri incelenmiş ve günümüzde uygulanan sistemin ülkeye hangi süreçlerden geçerek geldiği kaleme alınmıştır. Bununla birlikte, ülkenin federal yapısına, başkanlık kurumunun oluşturulmasına, anayasasının genel özelliklerine, günümüzde ülkede uygulanmakta olan hükümet sisteminin tanımına, özelliklerine, fren ve denge mekanizmalarına yer verilmiştir. Ayrıca yasama, yürütme ve yargı organlarının genel özellikleri, işleyişi ve birbirleri olan ilişkileri incelenmiştir.

Çalışmanın dördüncü bölümünde de Türkiye ile Rusya’nın hükümet sistemlerinin karşılaştırmasına yer verilmiştir. Bu bölümde iki ülkenin hükümet sistemlerinin genel olarak işleyişi, benzer ve farklı yönleri ile seçim sistemleri ve diğer özellikleri karşılaştırılmıştır. Ardından yasama, yürütme ve yargı organları birlikte ele alınmış ve bu organların yapısı, göreve gelişi, yetkileri, birbirleriyle olan ilişkileri, fesih mekanizmaları ile diğer hususlarının karşılaştırması yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda ise, genel bir değerlendirme yapılarak, öneriler ile ulaşılan sonuçlara yer verilmiştir.