Hasrete Sarınmışım - Selma Meerbaum-Eisinger - Selma Meerbaum-Eisinger

Habil ile Kabil meselinde ortaya çıkışı idealize edilen şiddet döngüsü; coğrafya, zaman ve kimlik gözetmeden, bir kısım insanın başka bir kısım insanı ya da canlıyı farklı aidiyeti nedeniyle kendi var oluşuna tehdit olarak görüp yok etme cürmü sürekli büyüyor, güçleniyor… Yaşamın acı bir cilvesidir; bu şiddet sarmalında kurban ve katil rolündekilerin zamanla kendi karşıtına dönüştüğüne de acıyla tanıklık ediyoruz. Gözü dönmüş kibir ve nefret, kendisi gibi olmayan herkesi hedef aldı: Yahudiler, sanatçılar, entelektüeller, Çingeneler, yaşlılar, engelliler, azınlıklar, komünistler, eşcinseller… Selma Meerbaum-Eisinger, bu gaddar ve talihsiz döneme, üstelik de Yahudi toplumunda doğdu. Sene 1924, yer ise günümüz Ukrayna sınırındaki Çernivtsi… Dilin diliyle salgılanan, örülen Selma’nın şiirleri teselli değil ilhamdır; yaranın, düşüşün ve ahın göğünde beliren ütopyanın şimdiye sarkan izleridir…

Yazar Hakkında:

Selma Meerbaum-Eisinger, mütevazı koşullardan geldi; Selma’nın babasının doğduğu yıl erken ölümünden sonra, annesi üç yıl sonra Leo Eisinger ile evlendi.  Kayınbiraderiyle işlettiği tuhafiye dükkânını 1942’de sınır dışı edilinceye kadar işletmeye devam etti. Czernowitz, çok etnik gruptan oluşan Bukovina ülkesinin canlı metropolüydü; Okulda Rumence konuşulurken, Selma evde, arkadaşlarıyla ve Siyonist gençlik hareketi Hashomer-Hazair’de ağırlıklı olarak Almanca konuşuyordu.  Aynı zamanda Heine, Rilke, Verlaine, Tagore ve Klabund’un Çin şiirinden uyarlamalarının hevesli bir okuruydu. Yidiş okulunda geçen sözde Rus yılından sonra Selma köklerini hatırladı ve Yidiş’e döndü.  Bu etkiler hem kendi sözlerinde hem de Fransızca, Rumence ve Yidiş şiirlerinden yaptığı uyarlamalarda belirgindir. Yine de şiirinin derinliği ve duyarlılığı, genç bir Yahudi’nin Nazi terörü altındaki kaderini belgelemenin çok ötesine geçiyor. Siyonist gençlik grubundan arkadaşı Leiser Fichman’a adadığı 58 şiirden oluşan tek cildi Blumenlese’den Selma’nın çocuksu canlılığı ve spontane yaşam sevgisi, yumuşak rüyaları ve acıları büyük bir özgünlük ve şiirsel güçle konuşuyor. Şiirleri, doğanın her deneyimini ve erotik özlemleri aşkta, her yalnızlık hissini, teslimiyet veya isyan duygusunu, insanın kaçamayacağı bir netlik ve hassas yoğunlukla solumaktadır.  Deneyimlemenin ve yazmanın kısacık anı için o, ninnilerinde sallanan bahar ve gece, yağmur ve rüzgar, solmuş yaprak ve leylak kokusudur. Selma, Chernivtsi gettosunda hayatta kaldı ama Holokost’tan kurtulamadı.  18 yaşında Michailowka toplama kampında tifüsten öldü —sadece şiirleri hâlâ onun şarkısını söylüyor.