Haçlı Kaleleri : Haçlıların Avrupa Askerî Mimarisine Etkileri Thomas Edward Lawrence

1909 senesinde Oxford’da tarih okuyan bir genç, tezini tamamlamak için Osmanlı topraklarını ziyaret etmek ve Osmanlı Suriye’si ile Filistin’indeki Haçlı kalelerini araştırmak istiyordu. Devleti-i Aliyye’ye yaptığı başvurudan olumlu cevap alan bu heveskâr, 3 ay boyunca 1.600 km yol katetti. Bu sırada Osmanlı coğrafyasında mukim Haçlı kalelerinin teknik çizimlerini yaptı, fotoğraflarını çekti ve bu yapıları kıta Avrupa’sındaki diğer askerî tahkikatlarla karşılaştırarak tezini 1910 senesinde tamamladı. Bu gezi onun kişisel kariyerinde büyük bir yer tutar. Zira ilerleyen yıllarda İngiliz istihbaratının Orta Doğu’daki başrolü olduğunda bu seyahatindeki deneyimlerinden faydalanacaktı. Tanınmış bir tarihçi olamadı belki… Ama modern Orta Doğu haritası onun faaliyetleriyle çizildi. Bu genç, modern Orta Doğu tarihinin en tartışmalı karakteri Thomas Edward Lawrence’tır.