Ürün Açıklaması
Maḳā ṣ ıdü'l-felâṣife, Gazzâlî'nin çalışmalarının fıkıh ve kelâmdan sonra üçüncü safhasını oluşturanfelsefeye dair ilk eseridir. Filozofların tutarsızlıklarını ortaya koymak üzere bu alanda çeşitli eserler yazmayıplanlayan müellif, ilkin onların amaçlarının belirtilmesinin faydalı olacağını düşünüp İbn Sînâ felsefesininklasik mantık, tabîiyyât ve ilâhiyyât modeline uyarak ve daha çok onun eserlerinden özetler yaparak 487(1094) yılında bu kitabı kaleme almıştır. Yazıldığı günden beri büyük ilgiye mazhar olan, Türk ve dünyakütüphanelerinde on civarında yazma nüshası bulunan eserin erken dönemde Latince'ye ve İbrânîce'yetercümeleri yapılmıştır.Gazzâlî, bu kitapta İslâm dünyasında felsefî gelenekte bir mihenk taşı olan Filozofların Tutarṣızlığıkitabına bir giriş yapmıştır. Kitapları okundukça Gazzâlî'nin felsefeyi neden bitirmekle itham edilmişolduğunu anlamanın zor olacağı açıktır. Kendisi, eleştireceği filozofların görüşlerini bile alabildiğine tarafsızbir anlatımla aktarırken felsefî düşünmenin hakkını yeterince verdiğini göstermektedir. O sonuna kadarfelsefe yapmış ve ancak ondan sonra felsefecilerin tutarsızlıklarına hükmedebilmiştir. Belki bununla, herdönem filozofların yanlışlığına hükmedebilmek için sonuna kadar felsefeyle uğraşmak gerektiği mesajınıbile vermiş olduğu düşünülebilir. Aslında Filozofların Maḳṣatları'nda bir bakıma anlaşılmasının ne kadarzor olduğu herkesçe kabul edilen Yunan felsefesini, üstelik araya hiçbir şekilde kendi görüşlerini bilesokmadan sadece aktarmakla yetinmektedir. Bununla adeta yüksek bir felsefi düşünce performansınıngösterisini yapıyor gibidir. Kuşkusuz eserin, gerek Gazzâlî'nin kendi düşünce seyrini anlamak, gerekse İslâmfelsefesindeki bir kırılma anını hakkıyla değerlendirebilmek açısından büyük bir önemi vardır.
