Faizsiz Finans Kurumlarında Yönetişim Berrin Karacaer

İçindekiler

İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR
1. GİRİŞ
2. FIKHİ YÖNETİŞİM KAVRAMI
2.1. İslami Finansın Temelleri
2.1.1. İslam Hukukunun Kaynakları
2.1.2. Finansla İlgili Temel İslami İlkeler ve Yasaklar
2.1.2.1.Tefecilik ve faiz (Riba) yasağı
2.1.2.2. Spekülasyondan kazanç elde etme yasağı (Maysir)
2.1.2.3. Ticari işlemlerde belirsizlik (Garar) olması
2.1.2.4. İzin verilen amaçların olması (Helal)
2.1.2.5. Paradan para kazanma yasağı
2.2. Geleneksel Perspektiften Kurumsal Yönetişim Kavramı
2.2.1. Kurumsal Yönetişimin Rolü
2.2.2. Kurumsal Yönetişim Sistemleri
2.2.2.1. Anglo-sakson model
2.2.2.2. Avrupa modeli
2.2.3. Geleneksel Finans Kurumlarında Kurumsal Yönetişimin Kilit Katılımcıları
2.3. İslami Perspektiften Kurumsal Yönetişim
2.3.1. İslami Dünya Görüşü
2.3.1.1. Tevhid (İlahi Birlik)
2.3.1.2. Hilafet (Vekillik)
2.3.1.3. Adalah (Adalet)
2.3.2. Fıkhi Yönetişim Sistemlerinin Kavramsal Çerçevesi
2.3.2.1. "Şirket" tanımı
2.3.2.2. "Yönetişim" tanımı
2.3.2.3. Fıkhi yönetişimin tanımlanması
2.3.3. Faizsiz Finans Kurumlarına Özel Kurumsal Yönetişimin Gerekliliği
2.3.3.1. Faizsiz finansa özgü riskler ve risk yönetimi
2.3.3.1.1. Fıkhi uyum riski ve fıkhi arbitraj
2.3.3.1.2. Likidite riski
2.3.3.1.3. Kredi riski
2.3.3.1.4. Ticari risk
2.3.3.1.5. Operasyonel risk
2.3.3.1.6. Tercih riski
2.3.3.1.7. Diğer riskler
2.3.4. Fıkhi Yönetişimin Gelişimi
2.3.4.1. 20. yüzyıl öncesi- fıkhi yönetişimin yokluğu
2.3.4.2. 20. Yüzyıl sonrası – fıkhi yönetişimin çıkış dönemi
2.3.4.2.1. Aşama I: 1970 öncesi dönem
2.3.4.2.2. Aşama II: 1970 sonrası dönem
2.3.5. Fıkhi Yönetişim Yaklaşımları
2.3.5.1. Tevhid epistemolojisi ve şuratik süreç yaklaşımı
2.3.5.2. Paydaş odaklı yaklaşım
2.3.6. Fıkhi Danışma Kurulları
2.3.7. “Fıkhi Danışma Kurul”larının Kurumsallaşması
2.3.8. Fıkhi Danışma Kurulunun Rolü
2.3.9. Fıkhi Danışma Kurulu Modelleri
2.3.9.1. Dahili fıkhi danışma kurulları
2.3.9.1.1. Faizsiz finans kurumu düzeyindeki fıkhi danışma kurulları
2.3.9.1.2. Tüm grup için merkezi fıkhi danışma kurulu
2.3.9.2. Harici fıkhi danışma kurulları
2.3.9.2.1. Ulusal fıkhi danışma kurulları
2.3.9.2.2. Uluslararası fıkhi danışma kurulları
2.3.9.2.3. Fıkhi danışmanlık firmaları
2.3.9.2.4. Fıkhi danışmanlık rollerini üstlenen kişiler
2.4. Uluslararası Standart Belirleme Ajansları
2.4.1. AAOIFI ve Yönetişim Standartları
2.4.2. IFSB ve Kılavuz İlkeleri
2.5. Uluslararası Satandartlar Kapsamında Fıkhi Yönetişim Süreci
2.5.1. Fıkhi Yönetişimin İç Unsurları
2.5.1.1. Fıkhi danışma kurulları
2.5.1.1.1. Atama
2.5.1.1.2. Kompozisyon
2.5.1.1.3. Yeterlilik
2.5.1.1.4. Mesleki ilkeler
2.5.1.1.5. Bağımsızlık
2.5.1.1.6. Görev ve yetki
2.5.1.1.7. Çalışma usulü
2.5.1.1.8. Fıkhi uygunluk incelemesi
2.5.1.1.9. Raporlama
2.5.1.2. Fıkhi uyum fonksiyonu
2.5.1.3. Fıkhi iç denetim
2.5.2. Fıkhi Yönetişimin Dış Unsurları
2.5.2.1. Fıkhi dış denetim
2.5.2.2. Merkezi fıkhi danışma kurulu
2.6. Fıkhi Yönetişime Dair Sorunlar
2.6.1. Bağımsızlık
2.6.2. Yeterlilik, Çıkar Çatışması ve Gizlilik
2.6.3. Açıklama ve Şeffaflık
2.6.4. Fıkhi Uyum / Fıkhi Temel
2.6.5. Tutarlılık
2.6.6. Fıkhi Danışma Kurullarının Yetki Çatışması
3. FIKHİ YÖNETİŞİM SİSTEMİ ÜLKE UYGULAMALARI
3.1. Düzenleyici Perspektiften Fıkhi Yönetişim Modelleri
3.1.1. Reaktif Yaklaşım
3.1.2 Pasif Yaklaşım
3.1.3. Minimalist Yaklaşım
3.1.4. Proaktif Yaklaşım
3.1.5. Müdahaleci Yaklaşım
3.2. Örnek Ülke Uygulamaları
3.2.1. Malezya
3.2.1.1. Düzenlemelere genel bakış
3.2.1.2. Fıkhi yönetişim çerçevesi
3.2.2. İngiltere
3.2.2.1. Düzenlemelere genel bakış
3.2.2.2. Fıkhi yönetişim çerçevesi
3.2.3. Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Ülkeleri
3.2.3.1. Bahreyn
3.2.3.1.1. Düzenlemelere genel bakış
3.2.3.1.2. İslami yönetişim çerçevesi
3.2.3.2. Birleşik Arap Emirlikleri
3.2.3.2.1. Düzenlemelere genel bakış
3.2.3.2.2. İslami yönetişim çerçevesi
3.2.3.3. Kuveyt
3.2.3.3.1. Düzenlemelere genel bakış
3.2.3.3.2. İslami yönetişim çerçevesi
3.2.3.4. Suudi Arabistan
3.2.3.4.1. Düzenlemelere genel bakış
3.2.3.4.2. İslami yönetişim çerçevesi
3.2.3.5. Katar
3.2.3.5.1. Düzenlemelere genel bakış
3.2.3.5.2. İslami yönetişim çerçevesi
3.2.3.6. Umman
3.2.3.6.1. Düzenlemelere genel bakış
3.2.3.6.2. İslami yönetişim çerçevesi
3.2.4. Sudan
3.2.4.1. Düzenlemelere genel bakış
3.2.4.2. İslami yönetişim çerçevesi
3.2.5. Pakistan
3.2.5.1. Düzenlemelere genel bakış
3.2.5.2. İslami yönetişim çerçevesi
3.2.6. Nijerya
3.2.6.1. Düzenlemelere genel bakış
3.2.6.2. İslami yönetişim çerçevesi
3.3. Düzenleyici Sorunlar
3.3.1. Fıkhi Kararların Hukuki Durumu
3.3.2. Mahkeme Yargı Yetkisi
3.3.3. Fıkhi Karar Farklılıkları
3.3.4. Fıkhi Kurulun İcra, Danışmanlık ve Denetleme Rolleri
4. TÜRKİYE’DE FIKHİ YÖNETİŞİM
4.1. Faizsiz Finansın Gelişimi
4.1.1. 2002 Yılı Öncesi Faizsiz Finans Dönemi (1913-2002)
4.1.1.1. Adapazarı İslami Ticaret Bankası (1913)
4.1.1.2. Devlet Sanayi ve İşgücü Yatırım Bankası (1975)
4.1.1.3. Özel finans kurumları (1984)
4.1.2. 2002-2014 Yılları Arası Faizsiz Finans Dönemi
4.1.3. 2014 Yılı Sonrası Faizsiz Finans Dönemi
4.2. Faizsiz Finans Kurumlarında Kurumsal Yönetişim
4.2.1. Danışma Kurulu
4.2.2. Danışma Komiteleri
4.2.3. Fıkhi Denetim
4.2.4. Kurumsal Düzenlemelerin Değerlendirilmesi
KAYNAKLAR