Doğu Türkistan A. N. Kuropatkin

Doğu Türkistanlı bir Uygur Türk’ü olan Feyzullah Uygur tarafından Türkiye Türkçesine aktarılan A.N.Kuropatkin’ in “Kaşgarya” adlı eser, Türkistan’ın 19.yy’ da ki tarihi ve kültürü hakkında oldukça önemli bilgiler ihtiva etmektedir.

Ünlü Rus General Kuropatkin, bu eseri, hem kendi yaşadıklarını, gözlemlerini hem de bu yüzyıl da Doğu Türkistan hakkında yazılmış diğer eserlerden faydalanarak meydana getirmiştir. “Asya’nın Kalbi” olarak adlandırılan, jeolojik, stratejik, tarihi ve kültürel açıdan önemini hiçbir zaman kaybetmeyen Doğu Türkistan, bu kitapta çeşitli yönleriyle ele alınmıştır.

Kuropatkin, Rusya’nın Türkistan’ı işgaline aktif olarak hem asker hem de gözlemci ve elçi sıfatıyla katılmıştır. Özellikle de Rusya’nın Türkistan’ı işgalinin son dönmelerinde asker ve siyasetçi olarak bilfiil yer almış ve yaşadıklarını, gördüklerini, kendisine anlatılanları bir raporda toplayarak Rus Çarı’na sunmuştur. Bu rapor Rusya’nın bundan sonraki yeni Türkistan politikasında önemli bir rol oynamıştır.

Bu eser ayrıca Yakup Bey tarafından kurulan Kaşgar Devleti Hanlığı hakkında vermiş olduğu bilgiler açısından da ana kaynak değeri taşımaktadır.

Günümüzde değişen dünya dengeleri arasında gittikçe önemini artıran “Asya’nın Kalbi” Doğu Türkistan hakkında araştırma yapacaklara büyük katkılar sağlayacağı ümidiyle…