Demokratik Siyasal Sistemde Parlamenter Denetim Ve Türkiye Uygulaması - Mustafa Karaman

Siyasi iktidarın sınırlanması düşüncesi kuvvetler ayrılığı kuramıyla da gelişerek liberal-anayasal devleti ortaya çıkarmıştır. Çağdaş demokratik siyasal sistemler, devlet otoritesi kullanan kurumların ve kamu görevlilerinin şeffaf ve topluma hesap verebilir olmalarına dayanmaktadır. Bu bakımdan parlamentolar, tarihsel süreçte asıl olarak siyasi iktidarı kullananları denetleme ve sınırlama işleviyle meydana gelmiş ve halkı temsil eden organlar olarak siyasi iktidarın denetlenmesinde işleve sahip başlıca organlardandır. Çalışmanın ilk bölümünde Birleşik Krallık ve Fransa örnekleriyle parlamento kurumunun ortaya çıkışı ve işlevi incelenmiştir. Sonrasında yürütme kuvvetinin sorumluluğunun ve parlamenter denetim kavramının temelleri ile parlamenter denetim araçları karşılaştırmalı bir yöntemle ele alınmıştır. Ayrıca farklı siyasal sistemlerde (parlamenter, yarıbaşkanlık ve başkanlık) parlamenter denetim araçlarının görünüm biçimleri ve ayrıma konu olan siyasal sistemlerin parlamenter denetim açısından ayırt edici özellikleri öne çıkarılmıştır. İkinci bölümde ise parlamenter denetimin Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti anayasalarındaki hukuksal çerçevesi, denetim araçlarının gelişimi ve parlamentonun yürütme kuvvetini denetleme ve sınırlama konusundaki etkinliği somut gelişmeler ve birtakım veriler ile tartışılmıştır.