Bir Darbenin Anatomisi

Yılmaz Öztuna bu kitabında 1876 askeri darbesini, Sultan Abdülaziz’in tahttan indirilmesi ve ölümü olayını bütün detayları ile anlatıyor. Bütün o dönemin şahitlerinin ifadelerini naklediyor.
1876 Darbesi, sonradan imparatorluk ve Cumhuriyet Türkiyesi’nde yapılan diğer askerî darbelere örnek oluşturduğu için çok önemlidir.

Türk tarihçiliğinin en verimli kalemlerinden Yılmaz Öztuna, artık bir klasik sayılan Bir Darbenin Anatomisi kitabında Sultan Abdülaziz Hân’ın devletin önde gelen idarecileri tarafından bir darbeyle tahtan indirilişini, ailesiyle birlikte hapsedilişini ve acımasızca katledilişini dönemin önemli şahsiyetlerinin şahitliklerine başvurarak en ince ayrıntısına kadar anlatıyor. Darbeye iştirak eden devlet ricalinin kimlerden oluştuğunu, bunların devlet içinde hangi görevleri yaptıklarını ve bulundukları makamlara nasıl geldiklerini hayat hikâyeleriyle birlikte sunuyor. Bunun dışında, Sultan Abdülaziz Hân’ın yerine tahta geçirilen Sultan V. Murad’ın aklî dengesini nasıl yitirdiğini, toplumun darbecilere nasıl tepki verdiğini, devleti tam 33 yıl idare edecek Sultan II. Abdülhamid Hân’ın tahta nasıl geçtiğini ve darbecilerle tek tek nasıl hesaplaştığını gösteriyor. Yılmaz Öztuna, her zamanki o renkli üslûbu ve hiçbir önemli olayı dışarda bırakmayan titizliğiyle Türk tarihinin, tesirleri bugüne kadar ulaşan bu en netameli dönemlerinden birini olanca çıplaklığıyla gözler önüne seriyor.