Belgelerle Lozan Sevtap Demirci

Belgelerle Lozan
Birinci Dünya Savaşı’ndan yenilgiyle çıkan Osmanlı İmparatorluğu Mondros Ateşkesi ve Sèvres Barış Antlaşması koşullarına bağlı olarak İngiltere ile Müttefikleri tarafından paylaşılmaya çalışılırken, Anadolu’da Mustafa Kemal liderliğinde örgütlenen Milli Mücadele Hareketi, Müttefikler’in Şark Meselesi için öngördüğü çözümü reddederek Mondros’un yerine Mudanya Ateşkesi’ni, Sèvres’in yerine ise Lozan’ı koymuştu.

Müttefik Devletler Sèvres Barış Antlaşması’nın kendilerine tanıdığı hakları uygulamaya koymak üzereyken Türk ordusunun elde ettiği başarılar tabloyu değiştirmiş, kazanılan askeri zaferin sonucunda savaş ortamı yerini yoğun bir diplomatik hareketliliğe bırakmıştı. Belgelerle Lozan, özellikle Müttefik Devletler’in lideri konumundaki İngiltere ile Ankara Hükümeti arasında geçen diplomatik mücadeleyi konu alıyor.

Lozan Konferansı belli açılardan birçok araştırmanın konusu olsa da, Türkiye ve İngiltere arasındaki taktik, stratejik ve diplomatik mücadelenin gelişimi üzerine kapsamlı çalışmalara rastlamak zor. Belgelerle Lozan, özellikle iki ülke arasındaki pazarlık stratejileri ve diplomatik ilişkilerin çözümlenmesi üzerine, Türk ve İngiliz birincil kaynaklarına dayanan ilk çalışma.

Konferans sırasındaki Türk-İngiliz diplomasi mücadelesini kronolojik ve belgelere dayalı bir anlatıyla sunan, İngiltere ve Türkiye arasındaki ilişkilerin değişen doğasını sergileyen belirli olay ve eğilimlere dikkat çeken ve devamında, konferansın Türkiye ve Ortadoğu tarihi açısından önemini ve sonuçlarını değerlendiren bu çalışma, konferansta kapalı kapılar ardında neler olduğuna, tarafların stratejilerini nasıl formüle ettiklerine ve bu stratejilerin uygulanmasını hangi etmenlerin belirlediğine odaklanıyor.