Aşıklık Geleneği Ve Aşık Edebiyatı Erman Artun

Âşıklık geleneği Türk kültüründe önemli bir yer tutmaktadır. Âşık bulunduğu toplumun sözcüsüdür. Âşıklık geleneği yüzyılların deneyimlerinden süzülerek biçimlenmiş belirli kuralları olan şiirin kalıcı ve etkileyici
özelliğinden yararlanarak kuşaktan kuşağa aktarılan bir değerler bütünüdür. Âşık edebiyatı sözlü gelenekte yaşatılan bütün ürünlerle beslenir. Âşık şiirinin özünde bağlı bulunduğu kültüre ait örnek değerler ve ahlak anlayışı yatar. Din gelenek ve güncel yaşam âşık edebiyatını besleyen diğer kaynaklardır. Âşık edebiyatı kendisini besleyen bütün kaynakların yönlendirmesi ve mutlak güzelliğe ulaşma çabası ile ilahi aşkı dînî-tasavvufî şiirlerle yüceltir günlük yaşamın özelliklerini ve beğenisini över acılarını dramatik dille vurgular toplumsal ve kişisel çarpıklıkları taşlamalarıyla gözler önüne serer. Anadolu insanının dünya görüşünün yanı sıra estetik modeller de bu ürünlerde temsil edilir. Âşıklar sazlı (telden) sazsız (dilden) doğaçlama yoluyla kalemle
(yazarak) geleneğin özelliklerini taşıyan birkaç biçimde şiir söyleyenlere "âşık" bu söyleme biçimine "âşıklık-âşıklama" âşıkları yönlendiren kurallar bütününe de "âşıklık geleneği" adını veriyorlar. Âşıklık geleneğindeki tanımlamaya göre âşıklar; saz çalıp çalamama atışma karşılaşma yapıp yapamama doğaçlama şiir söyleyip söyleyememe usta-çırak ilişkisi içinde yetişip yetişememe vb. gibi geleneksel ölçülerle birbirlerinden ayrılırlar.