Alemin Nizamı Zemahşerî Zemahşerî

Kisrâ, zevcesi Şirin’e hitaben “Ah şu saltanat ne güzel şey, bir de dâim olsa” deyince Şirin şöyle karşılık verir: “Dâim olsaydı bize intikal etmezdi.”

Sosyal bir varlık olan insan, tabiatı gereği tarih boyunca bir arada yaşamaya ihtiyaç duydu. Topluluklar halinde yaşayan bireylerin huzurunun sağlanması, siyaset kurumunu zorunlu kıldı. Yönetim şekilleri dönemlere göre değişse de bazı ilkeler tüm zamanlarda geçerliliğini korudu ve siyasetnamelerle nesilden nesile aktarıldı.

el-Keşşâf adlı tefsiriyle İslamî ilimler tarihine damgasını vuran Zemahşerî’nin Rebîü’l-Ebrâr ve Nusûsu’l-Ahbâr isimli eserinin siyasetle ilgili bölümleri dilimize ilk kez tercüme ediliyor.

Âlemin Nizamı ismiyle çevrilen eserde saltanat, sultan, adalet, zulüm, biat, kibir, tevazu, devlette devamlılık gibi temel konular ekseninde İslâm medeniyetinin birikimi sunuluyor. Doksan sekiz konu başlığında sahabilerin, halifelerin, âlimlerin hikmetli sözleri ibretli hikâye ve şiirlerle işleniyor. Osmanlı ulemâsı tarafından da sık sık iktibas edilen eserde aktarılan rivayetlerin mütercim Kübra Öztürk tarafından farklı kaynaklar ışığında notlandırılmış olması, dönemin ruhuna daha fazla ışık tutulmasını sağlıyor.