Ahlak Ve Eğitimi Ebû Osmân El-Câhız

İnsan, yeryüzüne gelişi itibariyle ve yaradılışı gereği kendini ve toplumu inşa etmekle görevlidir. Asilfıtratına bağlı kalır, özüne sadık bir hayatı seçerse övülmüşlüğünü haklı çıkarır. Fakat bunun tersinefıtratına ihanet eden, hem maddi hem de manevi olarak özünü hunharca tüketen bir hayatı seçerseefsel-i safilin'e, yani yaradılış itibariyle kendinden daha alt seviyede bulunan hayvanlardan bileaşağıya düşer. Bu iki kutbun arasında doğru seçim yapmak işi, bütünüyle insan iradesinedayandırılmıştır. Bu sebeple tarih boyunca bütün nesiller, kendilerini yükseltecek dinî kaideleretutunmuş veya idealler belirlemiştir.Güzel Ahlâk Yolunda, insana üstünlük kazandıran veya sefalete düşüren tercihlerle biçimlenmiş ahlâkikaideleri bir bir ortaya döküyor. Erdemli bir insan ya da yönetici olmak için, seçilecek ahlâkî yordamıve ideal duruşu tanımlıyor. Hedefe ulaşmak isteyenler için bir yol haritası ortaya koyuyor ve insanı enideal şekilde inşa edecek incelikleri okurlarla paylaşıyor.