Adli Kontrolde Karar Süreci Haluk Ünal

Adli kontrol, temel hak ve özgürlüklere ağır müdahalede bulunan tutuklamaya karşı alternatif bir koruma tedbiri türü olarak ortaya çıkmıştır. Adli kontrol bir koruma tedbiri olarak ceza muhakemesi sistemimize 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 109- 115. maddeleri arasındaki düzenlemelerle birlikte girmiştir.

Yetkili mercilerce adli kontrole; maddi gerçeğin ortaya çıkarılması, delillerin karartılmasının önlenmesi, şüpheli veya sanığın kaçmasının engellenmesi, mağdur, tanık ve diğer kişiler üzerinde baskı yapılmasının önlenmesi için başvurulur. Adli kontrolün içerdiği yükümlülükler nedeniyle kişinin temel hak ve özgürlüklerinden birine veya birkaçına müdahale söz konusu olabilmektedir. Bu sebeple adli kontrol kararı verilirken hukuka ve kanuna uygun bir şekilde karar verilmelidir. Verilen karara karşı hukuk devleti ilkesi gereği kanun yolu açıktır. Ancak, adli kontrolün hukuka aykırı uygulanması neticesinde ortaya çıkan zararın tazmini konusu 5271 sayılı kanunda yer almamıştır.

Çalışmamızda, adli kontrol sürecinin başlangıcı olan talepten sona ermesine kadar olan tüm konulara değinilmiştir. Ayrıca, verilen adli kontrol kararına karşı itiraz kanun yolu ve adli kontrolün hukuka aykırı uygulanmasından dolayı ortaya çıkan zararın tazmini hususları üzerinde de durulmuştur.