Vergi Kültürü Ve Vergilemeye Gönüllü Uyum Ebubekir Mutlu

Vergi Kültürü ve Vergilemeye Gönüllü Uyum - Ebubekir Mutlu

Bu çalışma, mükelleflerin vergiye uyumunu sağlamada etkili olan faktörlerin ortaya konulmasını ve bu faktörler üzerinden uyumu açıklamayı amaçlamaktadır. Uyum, özellikle vergi idarelerinin üzerinde yoğun bir şekilde çalıştığı bir konudur.
Vergi uyumuna ilişkin literatürde yapılan ilk çalışmalarda, kaçakçılık ve denetim odak noktası seçilirken; takip eden çalışmalar, bunların uyumsuzlukları açıklamada yetersiz kaldıklarını göstermiştir. Yetersizlikleri gidermek amacıyla, ahlak ve psikoloji gibi faktörler de uyum düzeyini açıklamada kullanılmaya başlanmıştır.
Vergilemeye gönüllü uyumu sağlamada, birçok faktör bulunmaktadır. Çalışmamızda bu faktörler, vergi kültürü üst çatısı altında açıklanmaktadır. Vergi kültürü; vergi ahlakı, vergi sistemi, vergi bilinci, vergi adaleti ve kamu otoritesi şeklinde 5 alt faktör üzerinden izah edilmektedir.
Yaptığımız saha araştırması sonucunda; vergi uyumu ile vergi ahlakı, vergi sistemi ve kamu otoritesi faktörlerinin cinsiyet, yaş ve eğitim yönünden anlamlı farklılık içerisinde olduğu görülmektedir. Vergi bilincinin yaş, eğitim ve ailedeki çalışan yönünden; vergi adaletinin ise sadece cinsiyet ve ailedeki çalışan sayısı yönünden anlamlı bir ilişki içerisinde olduğu tespit edilmiştir. Yapılan analizlerde, vergi uyumu ile bu faktörler arasında doğrusal ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Analizler tarafımızca yorumlanarak, tartışma konuları açılmıştır. Vergi uyum düzeyi ile ilgili etkenlere farklı açılardan yaklaşılarak, tartışma zemini oluşturulup yapılan öneri ve eleştirilerle sürece katkı sunulması amaçlanmıştır.