Toplum Yararına Program Hatice Duygu Özer

Çalışma hayatına katılımı kolaylaştırmak için işsizlere yönelik faaliyetlerde bulunan İş Kurumu (İŞKUR), aktif işgücü piyasası politikaları vasıtasıyla bu görevini yerine getirmektedir. Çalışma konumuzu oluşturan Toplum Yararına Programlar da bu politika araçlarından biri olup, bu program kapsamında çalışanların sayısı azımsanamayacak miktardadır. Programın temel amacı, işsizliğin yoğun olduğu dönemlerde veya yerlerde toplum yararına bir iş ya da hizmetin gerçekleştirilmesi yoluyla özellikle istihdamında zorluk çekilen işsizlerin çalışma alışkanlık ve disiplininden uzaklaşmalarını engelleyerek işgücü piyasasına uyumlarını gerçekleştirmek ve bunlara geçici gelir desteği sağlamak olarak belirlenmiştir. Katılımcı olarak anılan kişiler, İŞKUR mevzuatında açıkça işçi olarak kabul edilmeseler de yükleniciye karşı iş görme borcu altındadırlar. Bu borcu yerine getirirken bağımlılık ilişkisine uygun bir biçimde davranmakla yükümlüdürler. Yaptıkları bu çalışmanın karşılığında kendilerine asgari ücret düzeyinde ödeme yapılmaktadır.

Doçentlik takdim tezi olarak hazırlanan bu çalışmada TYP ilişkisinde katılımcılara işçi statüsü kazandırma gerekliliği ve bu nitelikten yoksun kaldıkları süreçte ortaya çıkan sorunlar üzerinde durulmuştur. Sosyal sigorta ilişkisi açısından daha avantajlı olan katılımcıların, bireysel ve toplu iş hukuku açısından pek çok haktan yoksun kaldıkları ve işyerinde yok sayıldıkları gözlemlenmiştir. Bu kapsamda tespit edilen sorunlara çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır.