Ceza Muhakemesi Hukukunda Yargılamanın Yenilenmesi Hakan Gündüz

Bir davanın sonsuza kadar sürmeyip bir hükümle neticelenmesi ve bu hükme karşı kanun yollarının tüketilmesiyle mahkeme hükmünün kesinleşmesi, toplumda hukuksal barışın kurulması ve korunması için zaruri bir ihtiyaçtır. Uyuşmazlıkların yapılan yargılama sonunda çözülmesi hukuk devletinin devamlılığı açısından gereklidir. Hüküm kesinleştikten bir süre sonra, maddi gerçeğe uymadığı, dava konusu olayın mahiyetine aykırı olarak, hük­mün sanık lehine veya aleyhine sonuç doğurduğu, başka bir deyişle adli hatanın mevcut olduğu ortaya çıkabilir. Bu nedenle, kesin hükmün, yapılan adli hatalar nedeniyle temellerinden sarsılması durumunda, yargılanmanın yenilenmesi yolu, kanunda yazılı olan istisnai hâllerde kabul edilmiştir. Yargılamanın yenilenmesi kurumunun temel amacı bu adli hataların ortadan kaldırılmasıdır.

Doktora tezi olarak savunduğumuz çalışmamızda; yargılamanın yenilenmesi kurumunun tanımı, kapsamı, nedenleri ve yargılamanın yenilenmesi usulünü ayrıntılı olarak incelemenin yanı sıra hukuk sistemimize yakın zamanda dahil olan, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru sonucunda verilen “yeniden yargılama yapmak üzere dosyanın ilgili mahkemeye gönderilmesi kararı”nın hukuki mahiyetini inceleyerek, olağanüstü kanun yollarından biri olması nedeniyle istisnai olarak başvurulabilecek bir müessese olan yargılamanın yenilenmesi konusundaki belirsizlikleri giderebilmeyi; ceza muhakemesi hukukumuzda yer alan yasal düzenlemeleri değerlendirerek, hukuken katılmadığımız veya Kanun’da boşluk olduğunu değerlendirdiğimiz noktalarda, olması gereken hukuk açısından önerilerde bulunmayı amaçladık.

Çalışmama katkılarından dolayı tez danışmanım ve jüri üyesi hocalarıma şükranlarımı sunarım. Çalışmam süresince bana göstermiş oldukları sabır ve destekten dolayı eşim F. Ebru GÜNDÜZ ve çocuklarım Cemre ile Emre’ye teşekkür ederim." (Önsözden)